W rezultacie zmian od 01 lipca 2020 r. zmniejszeniu ulegnie liczba pozycji w zaktualizowanych załącznikach: nr 3 i nr 10 do ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług – dalej: u.p.t.u., które zawierają wykazy towarów i usług opodatkowanych stawami 8% i 5%. Załącznik nr 3 został zredukowany ze 150 obowiązujących pozycji do 73, zaś załącznik nr 10 ma zawiera docelowo 24 pozycje z 35 obowiązujących obecnie.
Efektem jest obniżenie stawek VAT na poszczególne towary i usługi.
Zmiany w zakresie klasyfikacji CN spowodują obniżenie stawki VAT do 5% m.in. na następujące towary:
– owoce tropikalne i cytrusowe, niektóre orzechy – obecnie 8%;
– pieczywo każdego rodzaju, włącznie z ciastkami (obecnie produkty te objęte są trzema stawkami podatku – 5%, 8% i 23%, w zależności od daty ich przydatności do spożycia);
– wszystkie produkty objęte działem 19 CN – przetwory ze zbóż, mąki, skrobi lub mleka; pieczywa cukiernicze (w dziale tym klasyfikowane są np. makarony, płatki zbożowe, pieczywo i wyroby ciastkarskie oraz mieszaniny do ich wytworzenia, jak również wyroby gotowe, takie jak kluski, makarony i niektóre pierogi, pizza surowa i podpieczona);
– książki we wszystkich formach, tj. drukowane, na nośnikach danych, jak również w formie elektronicznej (obecnie stawka dla książek nieoznaczonych symbolami ISBN wynosi 23%);
– zupy, buliony, żywność homogenizowana i dietetyczna, w tym również dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego – obecnie 8%;
– produkty dla niemowląt i dzieci, tj. żywność przeznaczona dla niemowląt i małych dzieci, smoczki, pieluszki oraz foteliki samochodowe – obecnie 8%;
– artykuły higieniczne (podpaski, tampony higieniczne, pieluchy) – obecnie 8%.
Ponadto obniżeniu ulegną stawki w przypadku sprzedaży m.in.:
– musztardy, przyprawy słodkiej papryki, niektórych przypraw przetworzonych, np. pieprzu, gałki muszkatołowej czy tymianku – z 23% na 8%;
– gazet, dzienników i czasopism we wszystkich formatach, tj. drukowanych, na nośnikach danych, jak również w formie elektronicznej (obecnie stawka dla tych towarów nieoznaczonych symbolami ISSN wynosi 23%, zaś stawka po nowelizacji – 8%).
Wprowadzenie nowej matrycy wiąże się z podwyżkami stawek VAT na niektóre towary.
Ustawodawca bowiem podkreśla w uzasadnieniu, że celem nadrzędnym omawianych regulacji nie jest element fiskalny, a ujednolicenie i synchronizacja obecnego systemu.
W związku z powyższym podwyżce ulegną stawki m.in. na następujące towary:
– niektóre przyprawy nieprzetworzone (np. gałka muszkatołowa, kwiat muszkatołowy, kmin, szafran, kurkuma) – z 5% na 8%;
– homary i ośmiornice oraz inne skorupiaki, mięczaki i bezkręgowce wodne (m.in. kraby, langusty, krewetki, ostrygi, małże, ślimaki) oraz przetwory z nich, kawior oraz namiastki kawioru, jak również sprzedawane w różnego rodzaju placówkach gastronomicznych posiłki, których składnikiem są ww. produkty – z 5% na 23%
– lód używany do celów spożywczych i innych celów chłodniczych – z 8% na 23%;
– czasopisma specjalistyczne – z 5% na 8%. Podwyżka nie dotyczy czasopism regionalnych i lokalnych drukowanych, na dyskach, płytach itp., dla których utrzymuje się stawkę 5%.
W związku z faktem, że systematyka CN nie obejmuje swoim zakresem usług, to ich identyfikowanie będzie kontynuowane na podstawie PKWiU. Jednakże zgodnie z treścią nowelizacji źródło będzie stanowiła zaktualizowana systematyka PKWiU 2015, a nie jak dotychczas PKWiU 2008. Powyższa zmiana ma co do zasady nie wpłynąć na modyfikację z zakresu identyfikacji stawek VAT. W dalszym ciągu będzie obowiązywała obniżona stawka w wysokości 8% na usługi takie jak np. tzw. usługi bytowe, związane z kulturą, sportem, rekreacją, transport osobowy.
Niemniej przepisy przewidują objęcie stawką 8% m.in.:
– robót konserwacyjnych,
– czynności dokonywanych w szeroko pojętej działalności gastronomicznej – będzie miała zastosowanie do towarów i usług identyfikowanych według działu 56 PKWiU, z wyłączeniem sprzedaży napojów (w tym ich przygotowania i podania), towarów sprzedawanych w stanie nieprzetworzonym przez podatnika czy posiłków, których składnikiem są towary określane jako owoce morza.